Việc luôn đưa ra những quy định, cam kết và thực hiện một cách chặt chẽ
bắt nguồn từ tư duy của một xã hội công nghiệp, từng mắt xích nhỏ nhất
trong dây chuyền đó phải hoàn hảo.
Mọi thứ dịch vụ đều uy tín tuyệt đối
Mari
Ando, một sinh viên gốc Indonesia đang theo học ở tỉnh Niigata. Mari
đặt mua một món hàng trên Amazon và giao hẹn vận chuyển tới nhà vào lúc
10 giờ sáng. Từ trước đến giờ Mari đã đặt mua rất nhiều món đồ ở đây và
chưa một lần bị giao hàng chậm trễ. 8 phút sau, món hàng tới nơi, Mari
cảm thấy không hài lòng, và cô quyết định gọi điện than phiền vì sự chậm
trễ.
Chưa đầy 1 tiếng đồng hồ sau, cô nhận được một email của bộ phận chăm sóc khách hàng của Amazon Nhật với nội dung như sau:
“Chúng
tôi là đại diện của Amazon Nhật. Chúng tôi xác nhận rằng nhân viên của
chúng tôi hôm nay đã đến muộn 8 phút bởi vì bão tuyết quá lớn, đường tắc
nên việc giao hàng có phần chậm trễ. Để đền bù cho những thiệt hại mà
bạn phải chịu do việc giao hàng chậm trễ, chúng tôi xin gửi tặng bạn một
món quà nho nhỏ. Chúng tôi xin cam kết sẽ không để tình trạng tương tự
tái diễn trong tương lai. Mong bạn tiếp tục mua hàng với Amazon.”
Với
sự chăm sóc khách hàng không thể tận tâm hơn nữa, Mari cảm thấy vô cùng
hài lòng, quên đi mọi bực bội vì sự chậm trễ vừa rồi. Rồi Mari kể lại
câu chuyện cho các bạn, và dĩ nhiên không ai có thể phàn nàn thêm về
dịch vụ quá đỗi tuyệt vời này.
Chuyền qua một cửa hàng tiện
lợi ở Tokyo, cô Julian Herbert lúc này vừa mới chọn xong hai món cơm
cuộn. Khi về nhà, Julian phát hiện một trong hai cuộn cơm có mùi khó
chịu, thế là cô mang nó tới cửa hàng trả lại cùng với hóa đơn. Chủ cửa
hàng ngay lập tức kiểm tra và xin lỗi Julian, đồng thời đền bù cho cô
hai cuộn cơm mới cùng một sản phẩm miễn phí khác trong cửa hàng. Julian
đã đủ hài lòng và không nhận thêm bất kỳ món đồ nào khác.
Từ
những câu chuyện trên, chúng ta đã thấy tính kỷ luật và uy tính trong
bất cứ dịch vụ gì người Nhật, họ luôn giữ chữ tín về thời gian, chất
lượng phục vụ với khách hàng dù từ những việc nhỏ nhất.
Ngành dịch
vụ của Nhật là thế đấy. Cái mà người Nhật quý trọng không phải là lợi
nhuận, mà là đảm bảo uy tín tuyệt đối. Dù số tiền bạn chi trả không
nhiều nhưng bạn vẫn có quyền được hưởng đầy đủ quyền lợi, kể cả bạn chỉ
mua có gói tăm, đôi đũa. Và tất nhiên, nếu bạn mua đồ ăn, luôn có thìa
và đũa để sẵn. Thậm chí nhân viên còn nhắc bạn lấy đũa đến khi bạn trả
lời thì thôi chứ không bao giờ có chuyện im im rồi bỏ.
Sự chặt chẽ và uy tín đối với nhân viên khi đi làm
Một
bạn du học sinh trên diễn đàn du học sinh của người Việt tại Nhật đã kể
câu chuyện như sau: Do chỉ mới vào làm đầu bếp được 2 tháng nên đã có
lần bạn này quên nấu món ăn của khách. Những tưởng quản lý sẽ thông cảm
rồi cảnh cáo thôi, tuy nhiên người chủ đã tiến đến và cho anh nhân viên
đãng trí một cái tát như trời giáng. Bạn này điên tiết, muốn phi lên
đánh lại nhưng kiềm chế được.
Chỉ khi nghe xong câu giải thích từ ông chủ, bao bực bội ấm ức của bạn mới tiêu tan hẳn. Ông ta nói rằng:
"Khi
anh quên một món, khách sẽ bực bội rồi bỏ đi, không còn tin chọn nhà
hàng mình nữa. Tất cả sẽ hỏng bét, tôi và anh nắm tay nhau ra đường. Anh
có thể mới vào quán này, anh không hiểu được tôi làm ở đây đã được 7
năm, và sai lầm của anh sẽ làm tôi mất việc. Anh cũng đã phụ lòng cả
những thằng đứng chôn chân ngoài kia hàng tiếng đồng hồ để mời chào
khách. Đấy, chỉ một sai lầm thôi, cả tôi, cả anh, cả mấy thằng ấy ra
đường hết!"
Bạn
du học sinh kể sau khi nghe ông chủ giải thích như vậy thì đã không còn
giận nữa. Bạn đó tự nhủ mình sẽ phải cố gắng nhiều hơn để không làm ảnh
hưởng đến tập thể chung.
Khi bắt đầu đi làm trong một nhà hàng hay bất kỳ điểm kinh doanh nào ở Nhật, điều đầu tiên bạn sẽ nhận được là một loạt những nguyên tắc
trong công việc đó và bạn phải có trách nhiệm học thuộc, từng bước nhỏ
một. Làm xong sớm được thưởng, muộn sẽ bị phạt, luôn tuyệt đối công
bằng.
Còn đối với những ai đã từng đi làm trong doanh nghiệp Nhật,
dù bạn có làm ở vị trí nào thì khi bắt đầu đi làm cũng sẽ phải học
thuộc bộ nguyên tắc và cam kết của công ty. Bạn sẽ được học từng thứ
một: từ nguyên tắc ăn mặc, nguyên tắc nói chuyện với sếp, nguyên tắc
trao đổi với đồng nghiệp, nguyên tắc nghe điện thoại, nguyên tắc viết
email công việc và phải làm cho đến khi thành thục mới thôi.
Trong
nhiều trường hợp nếu công việc của bạn liên quan đến nhiều phòng ban
khác, việc học về sự ràng buộc giữa các bộ phận có khi kéo dài đến 2
tháng trời.
Những quy định hà khắc có thể gây ra sự mệt mỏi ban
đầu, nhưng khi đã quen, thì bạn sẽ làm mọi việc cực kỳ trôi chảy và
chuyên nghiệp, tất nhiên, lương sẽ được nhận luôn đủ hoặc nhiều hơn hợp
đồng do được thưởng.
Chính vì vậy, đối với nhiều bạn du học sinh ở
Nhật, các bạn thường phàn nàn về việc ông chủ mắng, công việc vất vả
nhưng chưa bao giờ có ai phàn nàn về việc bị quỵt lương. Trong khi đó
việc bị quỵt lương xảy ra khá phổ biến với các ông chủ Trung Quốc và Hàn
Quốc.
Nhiều người sẽ đặt câu hỏi vậy tính cam kết cao của người
Nhật trong công việc như vậy bắt nguồn từ đâu? Nó bắt nguồn từ những nỗ
lực để bắt kịp với các nước phương Tây trong quá trình công nghiệp hóa
hiện đại hóa đất nước từ cuối thế kỷ 19. Mỗi cá nhân là một mắt xích
trong tập thể, vì vậy không có sai sót thì tập thể mới vững mạnh được.
Mối
quan hệ việc làm trong các công ty Nhật là một cam kết giữa ông chủ và
nhân viên. Khi ông chủ tôn trọng cam kết thì nhân viên cũng sẽ phải sống
chết thực hiện cho bằng được cam kết đó. Cũng nhờ sự cam kết cao như
vậy mà Nhật là nước đầu tiên công nghiệp hóa thành công và bắt kịp
phương Tây, và rồi trở thành một nước kinh tế hàng đầu như ngày nay.